اسماعیل ادیب خوانساری فرزند یک روحانی و خوشنویس برجسته به نام «میرزا محمود بن ابی القاسم الخوانساری» و شاگرد عندلیب خوانساری، سید رحیم اصفهانی، حبیب شاطر حاجی، نایب اسدالله (و شاگرد غیرمستقیم طاهرزاده) بود.
ادیب از سال 1303 تا سال 1309 گاه در اصفهان گاه در تهران به سر می‌برد. در سال 1309 وارد خدمات دولتی شد و کار اداری خود را از 16 مهر ماه 1309 در بلدیه که همانشهرداری تهران امروزیست آغاز کرد.
در سال 1319 وقتی برای نخستین بار در ایران رادیو ملی تأسیس شد، در حالی که سی‌ونهمین سال زندگی را می‌گذراند به عنوان نخستین خواننده مرد رادیوی ملی ایران، به رادیو دعوت شد. او در آن دوران با نوازندگانی چون ابوالحسن صبا، علی اکبر شهنازی، حسین یاحقی، حبیب سماعی، عبدالحسین شهنازی، مهدی خالدی و مرتضی محجوبیهمکاری می‌کرد.
آثار او در صفحات گرامافون 78 دور (صفحات سنگی)، آثار رادیویی، آوازها و تصانیف همراه با ساز و ارکستر و تعداد بیشماری ضبط‌های خصوصی و خانگی به‌جا مانده‌است. از آوازهای محلی بختیاری (اجرا شده با ارکستر انجمن موسیقی ملی) شلیل و خون دل قابل ذکر است، ادیب خوانساری دربرنامه برگ سبز و گل‌های جاویدان هم چندین اجرا داشته‌است.
او برای هنرش قدر و منزلت زیادی قائل بود، خودش در این باره می‌گوید: «هیچگاه از کسی در ازای خواندن نوا پول نگرفته‌ام؛ زیرا این کار را دون شخصیت یک هنرمند می‌دانم.» از ویژگی‌های منحصر به فرد او می‌توان به دارا بودن زمینه معنوی و عرفانی در آثارش، ادای صحیح شعر و حفظ حالت درونی آن و تکنیک‌های منحصر به فرد در ساختار تحریرها اشاره کرد. در تاریخ 19 فروردین 1386 کتاب ادیب خوانساری: آوای جاویدان در موسیقی ایران نوشته شیرین ادیب (دختر ادیب خوانساری) که در 5 فصل شامل زندگی‌نامه، فعالیت‌های هنری، گفته‌ها، نوشته‌ها و خاطرات ادیب ارائه شده توسط مؤسسه فرهنگی و هنری آوای هنر و اندیشه منتشر شد.
ادیب خوانساری سال‌های متمادی به‌خاطر ناراحتی ریوی از تنگی نفس رنج می‌برد؛ در سال‌های 1353 و 1354 دو بار تحت عمل جراحی ریه قرار گرفتند و هر از گاه دچار مشکلات قلبی و تنفسی می‌شدند. سرانجام روز ششم فروردین سال 1361 در سن 81 سالگی پس از این‌که مدت‌ها دچار ضعف جسمانی و بیمار و بستری بود، درگذشت. آرامگاه وی در بهشت زهرا، قطعه 91 ردیف 103 شماره 4 قرار دارد.
منبع : ویکی پدیا
بشنوید ساز و آواز دشتی از اسماعیل ادیب خوانساری :
© تمام حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به "مرکز دل نوا" می باشد.
طراحی سایت و سئو توسط گروه تخصصی وطن دیزاین
