معرفی بزرگان - غلامحسین بنان

غلامحسین بنان (زادهٔ 15 اردیبهشت 1290 درتهران − درگذشتهٔ 8 اسفند 1364 در تهران) خواننده ی موسیقی کلاسیک ایرانی است که از سال‌های 1306 تا سال 1347 در زمینهٔ موسیقی ملی ایران فعالیت داشت. او عضو شورای موسیقی رادیو، استاد آواز هنرستان موسیقی ایران و بنیان‌گذار انجمن موسیقی ایران بوده‌است.او اولین خواننده ایرانی آشنا با خط بین‌المللی موسیقی (نت) است.

پدرش کریم خان بنان‌الدوله نوری و مادرش شرف السلطنه دختر شاهزاده محمدتقی میرزا دولهبرادر ناصرالدین شاه بود. وی از شش‌سالگی به خوانندگی و نوازندگی ارگ و پیانو پرداخت و در این راه از راهنمایی‌های مادرش، که پیانو می‌دانست بهره می‌گرفت.اولین استاد او مرتضی نی داوود بود و دومین استادش میرزا طاهر ضیاءالدین رثایی و سومین استادش نیز ناصر سیفبوده‌اند.

به گفته خود او، فعالیتش را در سال 1306 آغاز کرد و فقط در جلسات خصوصی و در حضور دوستان و آشنایان به صورت حرفه‌ای آواز می‌خواند. استاد بنان از سال1315 تا1321در خیابان 30 متری اهواز ساکن بودند و در آن سال‌ها کارمند اداره ایران بار اهواز بود

او از اواخر شهریور 1321 وارد رادیو شد و با همکاری هنرمندانی چون روح‌الله خالقی صدای او به گوش مردم رسید

از سال 1321 صدای غلامحسین بنان، همراه با همکاری عده‌ای از هنرمندان دیگر از رادیو تهران به گوش مردم ایران رسید. او را در ارکستر انجمن موسیقی شرکت داد و با ارکستر شماره یک نیز همکاری را شروع کرد و از بدو شروع برنامه  " گلهای رنگارنگ" بنا به دعوت داود پیرنیا همکاری داشت. بنان در طول فعالیت هنری خود، حدود 350 آهنگ را اجرا کرد. ویژگی صدای وی زیر و بم‌ها و تحریرات صدای اوست. بنان هم به آواز قدیمی و کلاسیک ایرانی و هم به نغمات جدید و مدرن ایرانی تسلط داشت که به عنوان نمونه می‌توان تصنیف «الهه ناز» را نام برد. برخی بنان را بزرگترین اجراکننده سبک وزیری-خالقی می‌دانند. او همچنین در کنار ادیب خوانساری از اجراکنندگان آثار صبا و مرتضی محجوبی بود. همچنین به مرکب‌خوانی و تلفیق شعر و موسیقی مسلط بود.

ارکستر رادیو، رهبر:روح الله خالقی خواننده:بنان، با شرکت پرویز یاحقی، علی تجویدی، مرتضی محجوبی

در سال 1332 به پیشنهاد  روح الله خالقی به اداره کل هنرهای زیبا کشور منتقل شد و به سمت استاد آواز هنرستان موسیقی ملی به کار مشغول گردید و در سال 1334 رئیس شورای موسیقی رادیو شد. غلامحسین بنان از ابتدا در برنامه‌های گلهای جاویدان و گلهای رنگارنگ و برگ سبز شرکت داشته و برنامه‌های متعدد و گوناگون دیگری که از این خواننده به جا مانده‌است. 

در این برنامه‌ها، استادان موسیقی سنتی چون روح‌الله خالقی، ابوالحسن صبا، مرتضی محجوبی، احمد عبادی، حسین تهرانی، علی تجویدی، و… با او همکاری داشته‌اند.

 

بنان در 27 دی 1336 بعد از پایان مهمانی و بازگشت به خانه بهمراه دو نفر از دوستانش ناگهان در حوالی کاروانسرای سنگی یک تانکر نفتکش که فاقد چراغ ایمنی عقب و پوشیده از گل و لای بود و تاریکی شب هم بر دیده نشدن کامیون کمک می‌کرد جلوی آن‌ها سبز می‌شود، و تصادف شدیدی بین خودروی بنان و آن تانکر نفتکش رخ می‌دهد. بعد از برخورد شدید، بنان از ناحیه صورت و چشم‌ها دچار آسیب دیدگی می‌شود. البته بیژن –پسر او– هم دچار صدماتی شده بود که بهبود می‌یابد.

با انتشار خبر سانحه تصادف در روزنامه‌ها و مجلات و مراجعه مردم به بیمارستان و به علت انبوه جمعیت، نظم عمومی بیمارستان برهم زده می‌شود و برای اینکار دفتری در سالن انتظار بیمارستان قرار می‌دهند تا مردمی که موفق به عیادت از بنان نشده بود اند در آن دفتر ابراز همدردی کرده و نوشته‌ای برای او به جای بگذارند. بنان، برای معالجه به خارج از کشور مسافرت کرد و بعد از برگشت از این سفر تصمیم گرفت در مواضع هنری خود بازنگری کند. او می‌گفت: «من از این پس کوشش می‌کنم آثاری اجرا کنم که واجد وزنی شاد و شعری امیدوارکننده‌است. من جداً از ادامهٔ شیوهٔ قدیم که شباهت به مرثیه خوانی دارد خسته شده‌ام، البته در این زمینه سازندگان آهنگ باید با من یاری و همکاری کنند».

غلامحسین بنان در غروب 8 اسفندماه 1364 خورشیدی، دربیمارستان ایرانمهر تهران درگذشت و بر خلاف وصیتش که مایل بود در گورستان ظهیرالدوله به خاک سپرده شود، در دهم اسفند، در امامزاده طاهر کرج به خاک سپرده شد. او مدت‌ها از بیماری دستگاه گوارش و افسردگی رنج می‌برد.

از سال 1364 یعنی زمان فوت وی تا سال 1389 سنگ قبر بنان تعویض نگردید، سال 1389 به دلیل پاره‌ای از تغییرات در امام‌زاده طاهر کرج و هم‌سطح‌سازی قبور و تعویض همهٔ سنگ قبرهای نزدیک صحن، سنگ قبر بنان نیز تعویض گردید و به شکل کنونی درآمد.

 

در ادامه توجه شما را به یکی از تصانیف زیبایی که بنان خواند جلب میکنیم. (لینک زیر را لمس کنید)

https://www.aparat.com/v/nm0gV/%D8%A2%D9%87%D9%86%DA%AF_%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86